در پایتون 3.10 به بعد، یک ساختار جدید به نام match / case معرفی شده است که شبیه switch در زبان‌های دیگر عمل می‌کند و برای الگو‌یابی (Pattern Matching) استفاده می‌شود.
در این درسنامه، این قابلیت را مرحله‌به‌مرحله بررسی می‌کنیم.

🔹 ساختار پایه

match variable:
    case pattern1:
        # کد اجرا می‌شود اگر variable با pattern1 هم‌خوانی داشته باشد
    case pattern2:
        # ...
    case _:
        # حالت پیش‌فرض (مشابه default)

🔹 مثال ساده

command = "start"

match command:
    case "start":
        print("شروع برنامه")
    case "stop":
        print("توقف برنامه")
    case _:
        print("دستور نامعتبر")

📌 خروجی:

شروع برنامه

🔹 چند الگو در یک خط (OR pattern)

می‌توان چند مقدار را با هم بررسی کرد:

day = "sat"

match day:
    case "sat" | "sun":
        print("تعطیلات آخر هفته")
    case "mon":
        print("شروع هفته")
    case _:
        print("روز عادی")

🔹 الگوهای متغیر (Binding Variables)

می‌توان مقداری که در شرط قرار می‌گیرد را در یک متغیر ذخیره کرد:

user = ("Ali", 25)

match user:
    case (name, age):
        print(f"نام: {name}, سن: {age}")

📌 خروجی:

نام: Ali, سن: 25

🔹 الگو با شرط اضافی (Guards)

می‌توان روی یک الگو شرط اضافه کرد:

x = 7

match x:
    case n if n > 10:
        print("بزرگتر از 10")
    case n if n > 5:
        print("بین 6 تا 10")
    case _:
        print("5 یا کمتر")

📌 خروجی:

بین 6 تا 10

🔹 الگو برای ساختارهای تو در تو

data = {"type": "point", "coords": (10, 20)}

match data:
    case {"type": "point", "coords": (x, y)}:
        print(f"نقطه با مختصات ({x}, {y})")
    case _:
        print("الگوی نامشخص")

📌 خروجی:

نقطه با مختصات (10, 20)

✅ نکات مهم

• نیاز به پایتون 3.10 یا بالاتر دارید.

• علامت _ به معنی الگوی پیش‌فرض (default) است.

• می‌توان از OR (|)، شرط (if)، و الگوهای تو در تو استفاده کرد.

• بر خلاف switch در زبان‌های دیگر، نیازی به break نیست.

💡 تمرین پیشنهادی

1. برنامه‌ای بنویس که عددی از کاربر بگیرد و با match مشخص کند:

   • اگر 1 یا 2 بود: "عدد کوچک"

   • اگر بین 3 تا 5 بود: "عدد متوسط"

   • در غیر این صورت: "عدد بزرگ".

2. دیکشنری شامل نوع شکل و ابعاد بگیرد و بسته به نوع شکل (circle, rectangle) محیط یا مساحت را محاسبه کند.

ساختار match/case کد را خواناتر و مدیریت چندین شرط پیچیده را ساده‌تر می‌کند و جایگزین عالی برای چندین if ... elif ... else در شرایط خاص است.